Adwokacki blog

STWIERDZENIE NABYCIA SPADKU A POŚWIADCZENIE DZIEDZICZENIA

Zgodnie z art. 1025 § 1 k.c. nabycie spadku przez spadkobiercę stwierdza sąd na wniosek osoby mającej w tym interes. Stwierdzenia nabycia spadku może dokonać też notariusz w akcie poświadczenia dziedziczenia. Instytucje te są ważne ze względu na to, że spadkobierca może udowodnić swoje prawa wynikające z dziedziczenia tylko stwierdzeniem nabycia spadku, albo zarejestrowanym aktem poświadczającym dziedziczenie.

Z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku do sądu może wystąpić każdy, kto ma w tym interes – zatem do kręgu tych osób możemy zaliczyć nie tylko spadkobierców,ale także wierzycieli spadkodawcy, uprawnionych do zachowku, zapisobiorców czy wierzycieli spadkobiercy. Istotne jest, że uprawnienie do złożenia tego wniosku nie ulega przedawnieniu.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku toczy się w trybie nieprocesowym, a sąd ma jedynie za zadanie określić kto, na jakiej podstawie (ustawa lub testament) i w jakiej wysokości nabywa prawa do spadku jako całości. Sąd nie dzieli spadku,nie przekazuje spadkobiercom na wyłączoną własność konkretnie wskazanych składników majątku. Opłata sądowa od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku jest stała – nie zależy od wartości spadku i wynosi 50 zł oraz 5 zł za wpis do Rejestru Spadkowego prowadzonego przez Krajową Radę Notarialną.

Sporządzenie przed notariuszem aktu poświadczającego dziedziczenie jest lepszym rozwiązaniem w sytuacji, kiedy spadkobiercy spieszą się z przeprowadzeniem postępowania stwierdzającego nabycie praw do spadku.

Trzeba jednak pamiętać o tym, że notariusz nie może sporządzić poświadczenia dziedziczenia na podstawie testamentów szczególnych: ustnego, sporządzonych na polskim statku morskim lub powietrznym lub wojskowego.

Jednym z warunków sporządzenia aktu przez notariusza jest zgodność wszystkich spadkobierców, co do ich kręgu, przysługujących im udziałów oraz podstaw dziedziczenia – jakikolwiek spór w tym zakresie wyłącza możliwość sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, a spadkobiercom pozostaje procedura sądowa. Dokument sporządzony przez notariusza ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku.

Postępowanie przed notariuszem można podzielić na dwa etapy:

1.spisanie protokołu dziedziczenia

2.sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.

U notariusza muszą się stawić wszyscy spadkobiercy ustawowi bądź testamentowi,natomiast w postępowaniu sądowym jest to wymagane jedynie w sytuacji kiedy od daty śmierci spadkodawcy nie upłynęło 6 miesięcy – w takiej sytuacji sąd musi odebrać zapewnienie od wszystkich spadkobierców, że nie ma nikogo innego, kto powinien przystąpić do postępowania w charakterze uczestnika. Jeżeli zostało wydane postanowienie sądowe o stwierdzeniu nabycia praw do spadku lub inny akt dziedziczenia po tym samym spadkodawcy akt poświadczający dziedziczenie nie może zostać sporządzony. Akt poświadczenia dziedziczenia tak jak postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku określa tylko w jakiej części poszczególne osoby zostają powołane do spadku.

Powyższa informacja nie stanowi porady prawnej ani innego rodzaju opinii. Każda sprawa wymaga indywidualnej oceny adwokata.